Przedszkole Publiczne Jelonek w Papowie Toruńskim

Jak ważna jest prawidłowa koordynacja wzrokowo-ruchowa?

Prawidłowy i harmonijny rozwój dzieci w wieku przedszkolnym ma służyć przygotowaniu maluchów nie tylko do nauki w szkole ale także do dalszego życia codziennego jako nastolatkowie, a potem osoby dorosłe. Dla wielu umiejętności jakie powinny opanować przedszkolaki bardzo ważna jest dobra koordynacja wzrokowo-ruchowa. „Koordynacja wzrokowo-ruchowa jest to zdolność do zharmonizowania ruchów gałek ocznych z ruchami całego ciała lub któregoś z jego części (Gdy osoba sięga po jakiś przedmiot, wówczas jej ręką kieruje wzrok, gdy kopie piłkę jej nogą kieruje wzrok).”  Zadań wymagających od nas jednoczesnego użycia oczu i rąk jest wiele, także w życiu codziennym, dlatego tak ważna jest odpowiednia stymulacja koordynacji wzrokowo-ruchowej.

Do czego potrzebna jest nam koordynacja wzrokowo-ruchowa?

• Używamy koordynacji ręka-oko, gdy piszemy. Kiedy zaczynamy tworzyć linie, oczy nasze przesyłają informacje wizualne do mózgu, aby poinformować go, gdzie znajduje się ręka i czy pismo jest czytelne. Dzięki tej informacji, mózg generuje instrukcje, jak musi poruszać się ręka w celu stworzenia odpowiednich linii i kształtów, tj. liter. Wzrokowa opinia pomaga również poprawiać błędne kształty (litery) wytwarzane przez poprzednie instrukcje motoryczne. Jest to sekwencja szybkich i precyzyjnych działań mechanicznych, które wymagają pewnej zręczności i treningu.
• Podobna sekwencja ma miejsce, kiedy piszemy na klawiaturze. Rodzaj ruchów jest inny, ale nadal korzystamy z informacji wzrokowych, aby zakomunikować mózgowi, jak poprowadzić rękę.
• Podczas jazdy, ciągle używamy koordynacji ręka-oko, gdyż trzeba korzystać z informacji wizualnej, aby przemieszczać swoje ręce na kierownicy, utrzymując samochód na środku pasa i uniknąć wypadku.
• Prawie każdy sport wymaga użycia koordynacji wzrokowo-ruchowej, aby koordynować, co można zobaczyć na własne oczy wraz z ruchem ciała. W zależności od dyscypliny sportu, koordynacja ręka-oko (koszykówka, tenis, piłka nożna, itp) lub koordynacja oko-stopa (piłka nożna, biegi itp) będzie bardziej dominująca. Niezależnie od sportu, można liczyć na to, że oko będzie skoordynowane z jakąś częścią ciała, a więc bardziej odpowiednie określenie dla tego rodzaju koordynacji nazywa się koordynacją ruchową.
• Prawidłowa koordynacja oko-ręka warunkuje u dzieci umiejętność samodzielnego jedzenia i picia. Umieszczenie klucza w zamku wykorzystuje również koordynację ręka-oko. Podobnie jak włożenie karty kredytowej do czytnika, albo gdy dziecko bawi się zabawkami typu dopasowanie kształtu do otworu

W przedszkolu większość zadań, zabaw, prac plastyczno-technicznych ukierunkowana jest na rozwój koordynacji wzrokowo-ruchowej, ale watro pamiętać, że w domu także można ją kształtować. Oto kilka przykładów pożytecznych ćwiczeń, które jednocześnie usprawniają równie ważną małą motorykę:

• zabawy zręcznościowe z piłką: toczenie, rzucanie, chwytanie, celowanie, podrzucanie, kopanie
• zabawy plastyczne: zabawy z ciastoliną, plasteliną, piaskiem kinetycznym, ciastem (wspólne pieczenie) malowanie farbami, rękami, palcami, wypełnianie obrazków konturowych, rysowanie, wycinanie, wyklejanie, przyklejanie, wypychanie elementów, kalkowanie, pogrubianie linii rysunków, tworzenie kompozycji z wydzieranek
• nawlekanie korali, wiązanie i  rozwiązywanie supełków, tworzenie "biżuterii"
• ćwiczenia grafomotoryczne: rysowanie po śladzie, łączenie kropek, rysowanie wg prostego wzoru
• wyszukiwanie elementów o tym samym kształcie, określonych elementów na obrazku, uzupełnianie obrazka o właściwe elementy, składanie obrazka w całość, puzzle, mozaiki, układanki
• budowanie przestrzenne z klocków
• układanie historyjek obrazkowych, układanie w odpowiedniej kolejności, dobieranie par
• zabawy z tablicą magnetyczną

Zanim zaczniemy z dzieckiem ćwiczyć należy pamiętać o kilku zasadach:

1. Stosowane ćwiczenia muszą być różnorodne i urozmaicone.
2. Żadne ćwiczenie nie powinno  trwać  za długo  (ok 10 minut jedno, zestaw ćwiczeń 20-25 minut).
3. Ćwiczenie  należy  przerwać w momencie, gdy dziecko  jest  zmęczone. 
4. W razie trudności należy zachęcać, motywować do ich pokonywania, można pomóc w wykonaniu ćwiczenia.
5. Zawsze należy  ćwiczenia  doprowadzać  do końca.

Nie zapominajmy, że najważniejsze  jest wspólne spędzanie czasu a każda nasza aktywność z dzieckiem powinna być przede wszystkim dobrą zabawą!

Źródła:

Jastrząb Edukacja terapeutyczna [w:] Jastrząb J. (red.) Edukacja terapeutyczna, Toruń 2002

Dąbrowska  E.,  „Naturalna stymulacja  koordynacji  wzrokowo-ruchowej jako warunek dobrego przygotowania  dzieci  do  nauki pisania i czytania” ,„Wychowanie Przedszkolne”

www.cognifit.com/pl

• autor: Milena Gil