Jak wzmacniać poczucie własnej wartości u dziecka?

Poczucie własnej wartości u dzieci w największym stopniu kształtuje się w wieku przedszkolnym i szkolnym. Sposób i rodzaj komunikatów, które dziecko otrzymuje od najbliższych członków rodziny, nauczycieli czy rówieśników ma ogromny wpływ na to czy  będzie lubiło siebie i czy w przyszłości będzie uważało się za osobę wartościową i ważną. Zadaniem rodziców, jak również i nauczycieli jest wspieranie dziecka, wzmacnianie jego poczucia własnej wartości.

Poczucie własnej wartości jest rodzajem samooceny, wyobrażenia na własny temat. Wyobrażenie może być pozytywne lub negatywne. Jeżeli dziecko lubi i akceptuje siebie, wierzy w swoje możliwości, cieszy się ze swoich osiągnieć, to można stwierdzić, że jego samoocena jest wysoka. Natomiast nadmierny krytycyzm, brak pewności siebie i nie radzenie sobie z niepowodzeniami, wskazuje, że poczucie własnej wartości u dziecka jest zaniżone.

           Istotnym elementem wzmacniania poczucia własnej wartości jest czas. Czas poświęcony dziecku, rozmowy z nim, pozwalanie na wyrażanie emocji, dobre słowo, dostrzeganie jego zalet, wspieranie go tak, aby znalazło swoje mocne strony. Pierwszym i najważniejszym krokiem do wzmacniania poczucia własnej wartości u dziecka jest akceptacja jego takim, jakie jest. Ponadto, aby budować u dziecka poczucie własnej wartości, należy pozwalać mu na podejmowanie różnych zadań (zadania adekwatne do wieku i możliwości) oraz dokonywanie samodzielnych wyborów. Należy pozwolić na samodzielne ich wykonywanie i na popełnianie błędów. Ponadto trzeba przy tym okazywać dumę z jego osiągnieć i chwalić  dziecko możliwie często, unikając jednak przesady. Pochwały powinny dotyczyć przede wszystkim wysiłku, a nie tylko samych rezultatów. Niedopuszczalna jest ostra krytyka w stosunku do dziecka, oprócz krytyki należy unikać również sarkazmu czy też porównywania do innych dzieci, np. rodzeństwa. W rozwijaniu poczucia własnej wartości bardzo ważną rolę spełnia modelowanie, czyli pokazywanie dziecku przez rodzica pozytywnego nastawienia do codziennych obowiązków i wyzwań, chęć niesienia pomocy innym. Dziecko przejmuje te postawy oraz zachowania, wzmacniając tym samym swoją samoocenę.

             Oto kilka bezcennych rad, które pomogą wspierać dziecko w budowaniu poczucia własnej wartości:

-Kochaj dziecko i okazuj mu swoją miłość, akceptuj i obdarzaj miłością bezwarunkową.

- Wspieraj i towarzysz dziecku w powodzeniach i niepowodzeniach, ciesz się z sukcesów

- Słuchaj dziecka bardzo uważnie.

- Stawiaj rozsądne granice, które powinny być dostoswane do wieku i możliwości dziecka.

-Pozwól dziecku na wyrażanie swoich emocji. Pozwól przeżywać dziecku wszystkie emocje i te przyjemne i te przykre.

-Akceptuj i pozwól dziecku być sobą.

-Bądź dla swojej pociechy przewodnikiem, powiernikiem i partnerem.

Bibliografia:

1.     Cohen-Leiderman R. 365 gier i zabaw dla ciebie i twojego dziecka. Warszawa 2009

2.     Korcz I. Poczucie własnej wartości jako klucz do rozwoju potencjału ludzkiego, osiągania prawdziwych sukcesów i szczęścia. www.21.edu.pl/ks.3/377.doc

3.     Sakowska J. Szkoła dla rodziców i wychowawców. Warszawa 1999

• autor: Agnieszka Bartkowska, Kamila Muszyńska